Krater na Mjesecu zove se po ovom Bokelju!

Potiče iz srpske porodice iz Trsta, koja se onamo doselila iz Herceg-Novog u vrijeme kada je taj grad bio duhovni centar Srba. Tu je kod tršćanskog milionera, njegovog oca, grofa Spiridona Gopčevića (imao je isto ime kao i sin) u Trstu u gostima rado bavio i veliki Njegoš, njegov srodnik. Novosadski časopis „Danica“ je objavio Njegoševu pesmu pod nazivom „Pirovanje“, za koju stoji u napomeni da je nastala „U Trijestu, 7. dekembrija 1850. kod g. Spiridona Gopčevića“. Grof Gopčević je finansirao štampanje prvog izdanja „Gorskog vijenca“, u Beču 1847. godine.

Rođen je u ljeto 1855. godine u „Gopčevića palati“ na Velikom kanalu u Trstu. Otac mu je bio najveći trgovac u Trstu, a majka Lujza rodom Emanova bila je Bečlijka. Bez oca je mali Spiridon ostao kad mu je bilo šest godina, a bez majke u osamnaestoj. Otac imenjak „prvi pritežilac lađa“ i veliki trgovac austrijski, propao je tokom jednog velikog špekulantskog poduhvata. On je nakon finansijskog sloma iz 1856. godine, kada su mu tokom rata stradale 32 lađe sa kupljenom hranom (žitom) u Azorskom moru, poludio i u bečkom sanatorijumu izvršio samoubistvo.

Mladi Špiro je završio gimnaziju u Melku, a u Beču trgovačku školu i konzervatorijum. Zatim se za svoju dušu privatno školovao – „odao istorijskim, geografskim, militarskim (vojnim) i nautičkim (vojno-pomorskim) studijama“. Afinitet pokazuje i prema lingvistici; navodno je učio 28 jezika, od kojih je taj poliglota govorio 13.

Između 1872-1892. godine putovao je neprekidno; prošao je cijelu Evropu, Sjevernu Ameriku, Malu Aziju, bio u Siriji, Palestini, Misiru, Sibiriji itd. Veliki neumorni avanturist duha i tijela bio je po mnogo čemu ne prevaziđen. Godine 1892. živio je u Celju u Štajerskoj; bio je to mali predah pred pohod u Dalmaciju.

Život je u mladosti proveo burno kao ratni izveštač i novinar sa balkanskih ratišta. U braku će dobiti novi polet ka drugačijim aktivnostima. Bio je oženjen austrijskom plemkinjom Fani Manora Plasković iz Moravske, te uz podršku njene porodice otvara 1893. godine privatnu („zvezdarnicu“) opservatoriju, na ostrvu Mali Lošinj, koju naziva po njoj Manora. Gopčević je bio upravnik te zvezdarnice u periodu 1893-1909. godine. Imala je ta ustanova najveći teleskop na Balkanu, koji se sačuvao.

Pod pseudonimom Leo Brener, objavljuje mnoštvo opažanja Merkura, Venere, Marsa, Jupitera te Saturna. Kao priznanje za obiman posao jedan krater na Mjesecu dobija ime po njemu Leo Brener. Špiro je propagirao astronomiju i tom cilju izdavao i svoj list sa tom tematikom „Astronomische Rundschau“.

Spiridon je bio izuzetno plodan pisac, koji je za kratko vrijeme ispisao obimno i interesantno štivo. Prvo djelo mu je objavljeno u Lajpcigu 1877. godine i to na njemačkom jeziku: „Montenegro und die Montenegriner“. Knjigu je posvetio Darinki, udovici crnogorskog kneza Danila. U tom spisu je inače kritikovao crnogorskog vladara kneza Nikolu Petrovića, sa kojim je bio u sukobu. Ubrzo je objavio istoriju crnogorsko-turskog ratovanja 1876-1878. godine.

Posle bavljenja u Crnoj Gori, veliki avanturista je slično prošao među Albancima pa Bugarima. Nakon dolaska u sukob sa vladajućim krugovima tih zemalja, Gopčević bi ih pisanjem razobličavao. Usledila su zatim druga u dobroj meri intrigantna djela o Albancima i Bugarima, poput: „Oberalbanien und seine Liga“ i „Bulgarien und Ostrumelien“.

U Beču je 1889-1890. godine izdavao jedan časopis i jedan dnevni list (Wiener Tagespost). Za trinaest godina Gopčević je objavio dvadeset opsežnih djela i brošura (poput „Istina o Makedoniji“ iz 1890.), jedan roman („Beata“), šest novela, 250 „militantnih i maritimskih“ članaka, 30 naučnih radova, 85 belestrističnih članaka, te 1350 političkih i rasprava u čak 76 raznih časopisa.

Nakon „razlaza“ sa Bugarima, zbog pisanja o bugarskim zločinima u Pirotu, Spiridon se najzad okreće svom srpskom rodu. Od tada on je sa strašću kakva se rijetko sreće, ispisao mnogo sjajnih stranica braneći srpstvo, naročito u Makedoniji. Između ostalog rad Spiridona Gopčevića po Južnoj Srbiji i Makedoniji tek sada dolazi do izražaja te mu se pridaje veliki značaj, u kojem detaljno opisuje stanovništvo tog područja od Skoplja do Soluna, te od Prištine do Verije, običaje srpskog naroda u tom području, razgovore sa lokalnim stanovništvom, ispovijesti Srba i Cincara te islamizaciju, pojelinjenje, bugarizaciju i albanizaciju istih, a prije svega uz pomoć sionskih ‘ćeri, organizaciju, koja je finansirana s’polja, te otvaranje bugarskih gimnazija za opismenjavanje srpskog stanovništva, odricanje od slavljenja krsnih slava i sl.

Najznačajnije djelo iz ove tematike je „Stara Srbija i Makedonija“. Napisao je i knjigu „Crna Gora i Crnogorci“, koju je žestoko kritikovao Bernhard Švarc zbog navodne pristrasnosti na štetu Crnogoraca.

Iako u Trstu, Spiridonu je uvijek bilo blisko srpstvo, Crna Gora i Srbija, njegova je porodica bila veliki dobrotvor srpskog naroda, te ga je pomagala u ustancima. Pomogao je Njegošu, u Beču 1847 godine, da obajvi „Gorski vijenac“. Iz Londona je 1849 godine poslao municiju za Crnu Goru, a u aprilu 1851 godine uputio je puščanu municiju, 1600 topovskih metaka i salitre. Tokom gladnih godina besplatno ej dijelio živto narodu u Boki i Crnoj Gori.